Türkiye futbolcu için vergi cenneti sayılır. Zira diğer ülkelerde oranlar yüzde 30-40'lar arasında. Bu nedenle hayatının sonbaharındaki birçok futbolcu Türkiye'yi tercih ediyor. Zira Türkiye'de futbolcular pazarlıklarını "net alacağı para" üzerinden yapıyor. Bir başka deyişle vergi yükü futbol kulüplerinin üzerinde... Hâl böyle olunca düzenlemenin çıkmasıyla birlikte kulüpler yeni bir yük altına girecek. Gerçi dört büyükler dışında kulüpler halka açık olmadığı için futbolculara, bonservislere ödenen rakamlar havada kalıyor. Biz de fikir vermesi açısından transfere her yıl 10 milyonlarca euro harcayan üç büyüklerin halihazırda süren sözleşmeler üzerinden nasıl bir yükle karşı karşıya kalacağını hesapladık.
Üç büyüklerin en az maliyete katlanan takımı "Feda" sezonunda futbolculara ödenen maliyetleri aşağı çeken Beşiktaş olacak. Galatasaray ile Fenerbahçe ise Beşiktaş'ın iki katından fazla bir yükle karşı karşıya kalacak. Hesabı nasıl yaptığımızı şöyle açıklayalım. Sistem değiştiğinde vergi yükü 20 puan (yüzde 15'ten 35'e) artacak. Bu durumda futbol kulüpleri 2013- 14 sezonunda futbolcuların alacakları garanti para ile maç başı ücretlerinin toplamına 20 puanlık vergi farkı ödeyecek. Lig başlamadığı için maç başı ücretleri varsayıma dayalı olacağını söyleyelim. Bu nedenle futbolcuların 2012-13 sezonundaki performansları bize gösterge oldu. Mesela geçen sezonu çok verimli geçiren Galatasaraylı Selçuk İnan'ın maç başı gelirini 40 maç (lig, Avrupa ve Türkiye kupası) üzerinden hesapladık. İşte bu varsayıma göre en kabarık faturayı şimdilik Fenerbahçe ödeyecek görünüyor.
Şimdilik diyoruz çünkü Galatasaray'ı 18 (Fatih Terim dahil 19), Fenerbahçe'yi 20 ve Beşiktaş'ı 21 futbolcuyla değerlendirebildik. Transferlerin rakamı daha da artıracağı kesin. Fenerbahçe, gelecek yıl 21 futbolcuya 102 milyon lira transfer taksidi ödeyecek. Buna göre gelir vergisi yüzde 15 olsaydı 16.8 milyon lira ödeyecek olan Fenerbahçe'nin yeni düzenlemenin yasalaşması sonrası ödeyeceği vergi 39.2 milyon liraya çıkacak. Bir başka deyişle Fenerbahçe'nin ödeyeceği vergiye 20.4 milyon lira eklenecek. Galatasaray'ın transfer taksitleri toplamı ise 97.8 milyon lira. Ödeyeceği vergi 14.7 milyon liradan 37.2 milyon çıkacak ki bu da 19.6 milyon liralık bir ek yük anlamına geliyor. Üç büyükler içinde en az yük Beşiktaş'ın. Futbolcularına 2013-14 sezonunda 45.7 milyon lira ödeyecek görünen Beşiktaş'ın ödeyeceği vergi, 6.9 milyon liradan 16 milyon liraya yükselecek. Vergi yükü 9.1 milyon lira artacak. Peki kulüplere en yüksek maliyet çıkaracak futbolcu sizce kim? Wesley Sneidjer ve Didier Drogba... Sneidjer'in 3.2 milyon euro garanti para, toplamı 500 bin euroyu geçmeyecek maç başı ücret ve 1.3 milyon euro imza parası alacağı açıklanmıştı. Bir başka deyişle 12 milyon liralık bir faturası var. Bu gelir üzerinden ödenecek vergi 1.8 milyon liradan 4.2 milyon liraya çıkıyor ki bu da 2.4 milyon liralık ek vergi ödemesi anlamına geliyor. Drogba'da ise bu rakam 2.2 milyon lira. Melo ve Hamit Altıntop nedeniyle çıkan vergi yükü de 1.8 milyon lira...
Fenerbahçe'de ise en yüksek maliyet 8.5 milyon lira alan Dirk Kuyt ve 8.7 milyon lira alan (maç başı para bizim hesaplamalarımız) Gökhan Gönül'de. Bu iki futbolcunun vergi yükü 1.7 milyon lirayı aşıyor. Volkan Demirel 1.6 milyon lira Raul Meireles 1.4 milyon lira düzeyinde ek vergi yükü doğuracak. Beşiktaş'ta Manuel Fernandes (1.1 milyon) ve Hugo Almeida (1.2 milyon TL) kulübe en yüksek vergi yükü çıkaracak futbolcular. Bu yasa kabul edilirse kulüpler farklı uygulamalara gidebilir. Mesela İngiltere'de Manchester United, Tottenham ve Newcastel United'ın karları toplamı geçen yıl 70 milyon sterlini bulmasına karşın hiç vergi ödemedikleri ortaya çıkmıştı. Bakarsınız Türkiye'de de "vergiden kaçınmak" için kulüpler paralarını yurt dışındaki vergi cennetlerinde şirket kurup Türkiye'de büyük bir tartışmaya imza atarlar.
TARIK YILMAZ/ AKTÜEL
tarikyilmaz1903@gmail.com