Türkiye ile İsrail arasında askıya alınan ilişkilerin düzelmesi için Türkiye'nin ikinci şartı da yerine getiriliyor. Mavi Marmara şehitlerinin yakınlarına ödenecek tazminat konusunda İsrail'le yapılan görüşmeler sonuç verirken, sağlanan mutabakatın Başbakan Tayyip Erdoğan'ın onayını beklediği öğrenildi. Başbakanlık kaynaklarından edinilen bilgilere göre İsrail daha önce Türkiye tarafından düşük bulunan ve görüşmelerin tıkanmasına neden olan tazminat miktarını Türkiye'nin istediği düzeye çekmeyi kabul etti. Son olarak toplamda yaklaşık 25 milyon dolarlık tazminat ödeyeceğini taahhüt etti. Erdoğan'ın mutabakatı incelemesi ve onay vermesi durumunda, mutabakat önce Bakanlar Kurulu'nun daha sonra da TBMM'nin gündemine gelecek. İsrail ile mutabakat kanunlaştıktan sonra ilk olarak bir fon kurulacak. Tazminat parası İsrail hükümeti tarafından bu fona aktarılacak. Mavi Marmara'da yakınlarını kaybedenler ya da yaralananlar hak ettikleri tazminatları bu fondan alabilecek. İsrail ile tazminat konusunda yapılacak anlaşma metninde özür yer almayacak. ABD Başkanı Barack Obama'nın arabuluculuğu sonrası Başbakan Erdoğan'la İsrail Başbakanı Benyamin Netenyahu arasında yapılan telefon görüşmesinde Netenyahu'nun dilediği özür metne dökülmüş ve iki ülke Dışişleri Bakanlıkları tarafından kayda geçirilmişti. Tazminat anlaşması için özür bu belgelere atfedilecek. İsrail tarafının üzerinde durduğu konulardan birisi de Türkiye'de açılan davalar olurken, bu davalardan vazgeçilmesi istendi. İsrail tarafı "Özür, tazminat ve ambargonun kaldırılması. Bu üç şartı da kabul ediyoruz. Ancak bundan sonra başka dava ve cezalarla muhatap olmak istemiyoruz" talebini iletti. Türkiye tarafı bu konuda vazgeçme garantisi verilemeyeceğini ifade etti. Ancak anlaşma metninin hakimler açısından bağlayıcı olacağının söylenmesi ile bu konunun da mutabakata engel teşkil etmemesi açısından anlaşma sağlanmış oldu.
Dışişleri kaynaklarından edinilen bilgilere göre İsrail, ABD ile İran arasındaki ilişkilerin düzelme yönünde gösterdiği gelişmeler sonrası kendisinin ABD ile ilişkilerini düzeltmek ve bölgede yeni bir stratejik hamle yapmak için Türkiye'ye ile ilişkileri düzeltmeye önem veriyor. Normalleşme başlar başlamaz karşılıklı olarak büyükelçilerin gönderilmesi ve ticarette yeni adımların atılması gündeme gelecek. Başbakanlık kaynakları ilişkilerin hemen düzelmesinin zor olduğunu ve Gazze'ye uygulanan ablukanın kaldırılmasının son şart olarak yerinde durduğunu ifade ediyor.
Mehmet Ali BERBER/SABAH
